وام دانشجويی چيست ؟
وام دانشجویی، وامی است كه از محل صندوق رفاه دانشجويان وزارت علوم، به كليه دانشجويان پرداخت می شود. بسته به اينكه دانشجو در چه مقطع، چه دانشگاه و چه نوع دانشجويی (روزانه-شبانه-غيرحضوری/ مجرد-متأهل/ بومی – غيربومی) باشد، مبالغ وام دانشجويی متفاوت است. به طور معمول سقف وام دانشجويی برای دانشجويان روزانه كه از مزايای تحصيل رايگان برخوردارند، پايينترين نرخ را دارد. عامل مؤثر ديگر بر نرخ وام دانشجويی، مقطع تحصيلی دانشجوست؛ به اين معنا كه هرچه مقطع تحصيلی دانشجو پايينتر باشد، نرخ وام نيز پايينتر است. محل سكونت و همچنين محل تحصيل دانشجو نيز در مبلغ وام دانشجويی تأثيرگذار است. از آن طرف وامهای دانشجويی دانشجويان دانشگاه آزاد با توجه به شهريههای سنگين اين دانشجويان، بالاترين نرخ را دارند.
در شرايط عمومی اخذ وام دانشجويی؛ التزام به يكي از اديان رسمي مصرح در قانون جمهوری اسلامی ايران، صلاحيت اخلاقی و رعايت شئون دانشجويی، اولويت نياز مالي، عدم استفاده از وام يا كمك بورس تحصيلی، عدم اشتغال رسمی به كار در زمان دريافت وام دانشجويی و سپردن سند تعهد با ضامن معتبر قيد شده است.
برای دريافت وام دانشجويی شروط آموزشی نيز وضع شده است كه در چكيده شرايط و ضوابط وام دانشجويی تشريح شده است.
چگونگی دريافت وام دانشجويی
كافی است دانشجويان برای دريافت وام به ابلاغيههای سايت دانشگاه محل تحصيل و يا دفاتر امور دانشجويی مراجعه نموده و جهت ثبت نام در سامانه صندوق رفاه دانشجويی اقدام كنند. به دليل قرضالحسنه بودن كليه وامهای دانشجويی و دريافت كارمزدهای بسيار پايين وامهای دانشجويی (۴% برای وام شهريه) و محدوديت منابع صندوق رفاه، از دانشجويان خواسته می شود كه در صورت عدم نياز ضروری به وام دانشجويی ، از دريافت آن خودداری كنند؛ حتی زمزمههايی برای توزيع وام دانشجويی بر مبنای الگوی عدالتمحور به گوش می رسد؛ در اين صورت بسياری از دانشجويان قادر به دريافت وام دانشجويی نخواهند بود.
مديريت مالی در رشتههای پرهزينه دانشگاهی، دغدغه بخش عمدهای از دانشجويان است. بسياری از رشتههای فنی و مهندسی، هنر، علوم پزشكی، علوم پايه و حتی برخی از رشتههای علوم انسانی؛ برای تهيه كتب درسی و لوازم مورد نياز دروس خود، نياز به كمك هزينه دارند. همچنين در رشتههايی كه ارائه پاياننامه در مقطع كارشناسی، كارشناسی ارشد و دكتری الزامی است، هزينههای هنگفتی جهت تامين منابع كتابنامه، سفرهای تحقيقی، پروژههای ميدانی، پروژههای آزمايشگاهی و مصاحبه و… به دانشجو تحميل مي شود. حداقل هزينههای جاری بر نگارش و تدوين يك پاياننامه يا تز دانشگاهی، تايپ، ويرايش و چاپ پنج نسخه از رساله دانشجويی است؛ هزينههای جانبی برگزاری جلسه دفاع نيز بر عهده دانشجوست. دانشجويان غيربومی نيز علاوه بر هزينههای فوق، مجبور به پرداخت هزينههای خوابگاه و كرايههای بين شهری هستند؛ مسلما خانوادهها و خود دانشجويان از پس بخش عمدهای از اين هزينهها بر نمی آيند. همه اينها موجب اتخاذ تدابيری از سوی مسئولين ذیربط شده است. كمكی كه وزارت علوم برای كمك به دانشجويان ارائه می كند، در قالب وام دانشجويی و كمك هزينه تحصيلی است. شرايط دريافت وام دانشجويی ، چندان سخت نيست؛ كافی است دانشجو بعد از درج اطلاعات دانشجويی در سامانههای دانشگاه و ثبت درخواست وام دانشجويی در سامانه صندوق رفاه دانشجويی به آدرس http://bp.swf.ir/، تهيه سند و جلب رضايت دو ضامن معتبر با شرايط درجشده در پورتال دانشجويی صندوق رفاه، وام خود را دريافت كند. شرايط بازپرداخت انواع مختلف وام دانشجويی بسته به نوع دانشگاه (دولتی-آزاد و…) متفاوت است؛ با اين حال عمدتاً در دانشگاههای دولتی بعد از فارغ التحصيلی دانشجو، دفترچه اقساط وام دانشجويی فعال می شود.
انواع وام دانشجويی ارائهشده توسط صندوق رفاه
در دانشگاههای دولتی، مديريت انواع وام دانشجويی بر عهده صندوق رفاه دانشجويان وزارت علوم است. اين صندوق برای حمايت مالی دانشجويان، در قالب ۲۵ نوع وام، به متقاضيان كمك هزينه ارائه می كند. در سياستگذاری مبلغ مصوب اين وامها، بر اساس نوع وام ارائهشده؛ فاكتورهايی چون تجرد و تأهل، مقطع تحصيلی (كاردانی تا دكتری) و محل سكونت دانشجو (شهرهای بزرگ و ساير شهرها)، در نظر گرفته شده است. عناوين وامهای دانشجويی دانشگاههای دولتی در سال تحصيلی ۹۷-۹۸ به قرار زير است:
تحصيلی؛ تحصيلی ممتاز و نمونه (طبق قانون صندوق؛ كليه مشمولان)؛ مسكن (بر اساس تجرد و تأهل و محل سكونت)؛ ضروری (طبق قانون صندوق؛ كليه مشمولان)؛ ضروری جهت خريد كتاب تخصصی (مقاطع كارشناسی ارشد و دكتری)؛ ضروری ممتاز نمونه (مقاطع كارشناسی تا دكتری)؛ ضروری مبتكر (طبق قانون صندوق؛ كليه مشمولان)؛ ضروری قهرمان ورزشی (طبق قانون صندوق؛ كليه مشمولان)؛ ضروری روشندل (كاردانی تا دكتری)؛ حوادث غيرمترقبه (روزانه-كليه مقاطع)؛ وديعه مسكن- وديعه مسكن دانشجويان متأهل غيرايرانی (بر اساس مقطع تحصيلی و محل سكونت)؛ وديعه مسكن مجردی (بر اساس محل سكونت)؛ تغذيه (كليه مشمولان به تفكيك دانشجويان خوابگاهی و غيرخوابگاهی)؛ تحصيلی دانش هستهای؛ ضروری دانش هستهای؛ مسكن دانش هستهای؛ زيارت عتبات عاليات كشور؛ ازدواج؛ شهريه دانشگاههای دولتی و پيام نور؛ شهريه غيرانتفاعی (بانك طرف قرارداد صندوق رفاه)؛ شهری دانشگاه آزاد (بانك طرف قرارداد صندوق رفاه)؛ شهريه دانشگاه جامع علمی كاربردی (بانك طرف قرارداد صندوق رفاه)؛ ويژه دكتری
اطلاعات تكميلی درباره قوانين و مقررات انواع وام دانشجويی و مبالغ انواع وامهای دانشجويی را می توان در اینـــجا مشاهده كرد.
وام دانشجويی دانشگاه آزاد
ساز و كار وام دانشجويی در دانشگاه آزاد متفاوت از دانشگاه دولتی است. وامهای دانشگاه آزاد در قالب تسهيلات قرضالحسنه كوتاهمدت، ميانمدت و بلندمدت به دانشجويان ارائه می شود. حداكثر ۶ ماه برای بازپرداخت قرضالحسنه كوتاهمدت، ۱۲ ماه برای قرضالحسنه ميانمدت و ۶۰ ماه برای قرضالحسنه بلندمدت در نظر گرفته شده است. منابع مالی وامهای دانشجويی در دانشگاه آزاد از ۴ محل تأمين می شود؛ صندوق رفاه دانشگاه آزاد؛ صندوق رفاه دانشجويی وزارت علوم، تحقيقات و فناوری؛ بانك ملی ايران؛ پست بانك و كارآفرينی اميد.
تسهيلات اعطايی به دانشجويان دانشگاه آزاد از محل صندوق رفاه دانشگاه آزاد تحت عناوين زير پرداخت می شود؛ مسكن، ضروری، كوتاهمدت، ميانمدت، بلندمدت، قرضالحسنه ازدواج و قرضالحسنه تحصيل. هر كدام از اين منابع مالی؛ تزريق پول جهت پرداخت فيلدهای مشخصی را بر عهده دارند:
تسهيلات اعطايی به دانشجويان دانشگاه آزاد؛ از منابع صندوق رفاه دانشجويی وزارت علوم، با عنوان كلی بلندمدت شهريه، برای تمام مقاطع تحصيلی دانشجويی ارائه می شود.
تسهيلات اعطايی به دانشجويان دانشگاه آزاد از محل منابع بانك ملی ايران به تمامی مقاطع تحصيلی دانشجويی پرداخت می گردد.
و در نهايت تسهيلات ازدواج دانشجويی به دانشجويان دانشگاه آزاد؛ از محل منابع پست بانك و كارآفرينی اميد برای تمام مقاطع تحصيلی نيز قابل تأمين است.
منبع : وام چی